Te moe om te ontwaken

Het is belangrijk om goed uitgerust te zijn voor je gaat slapen. Als je moe gaat slapen, rust je niet uit en wordt ook het trainen van je bewustzijn een stuk lastiger.

Ben je wakker?
In onze cultuur zijn we gewend om de hele dag wakker te zijn en ’s nachts de hele nacht te slapen. Wij zijn de enige zoogdieren die bedacht hebben dat dit een goed idee is, terwijl onze natuur eigenlijk om een heel ander ritme vraagt. Het is schadelijk voor je gezondheid om langer dan 5 uur achter elkaar te slapen. Dit wordt bepaald door je bioritme, de hormonale eb en vloed van je lichaam. Als je naar het Yin Yang symbool kijkt, zie je dat er een zwarte stip in het witte veld staat. Deze zwarte stip staat symbool voor dat wat in veel zuidelijke landen nog steeds aan de orde van de dag is: de siësta. Dit is de tijd in de middag dat je even horizontaal gaat en jezelf toestaat te ontspannen en te dromen. Een heel goed idee! Dat zouden we in Nederland eigenlijk ook moeten invoeren.

Het waakvenster
In het zwarte veld van het Yin Yang symbool staat een witte stip. Dit is wat we bij Taotraining het waakvenster noemen. (De siësta noemen we het slaapvenster.) Het waakvenster is de tijd (minimaal 20 minuten) wanneer je midden in de nacht wakker bent en letterlijk gaat staan, dus jezelf verticaal opricht. Je kunt dan verschillende oefeningen doen, zoals Chi Kung oefeningen of een houding uit de IJzeren Hemd reeks, bijvoorbeeld de ‘Omhels de Boom’ houding. En het liefst natuurlijk buiten, onder de sterren, in het licht van de maan.

Natuurlijk ritme
Als je te lang achtereen slaapt, word je moe. Er gebeurt dan namelijk het volgende: je fysieke lichaam, dat in bed ligt en uitrust - en je energetisch lichaam – dat droomt en all over the place is – drijven te ver uiteen. Ze verliezen als het ware de verbinding, waardoor ze elkaar bij het wakker worden niet goed meer kunnen vinden. Het is dan een hele klus om ze weer bij elkaar te brengen. Dit proces van terug in je lichaam komen kost veel energie en maakt je moe.

Je hebt wakker en wakker
‘Wakker worden’ heeft verschillende betekenissen, afhankelijk van in welke context je het plaatst. Doorgaans zeggen we ‘ik ben wakker’ als de wekker gegaan is en we aan de ontbijttafel zitten. Maar hoe wakker ben je echt? Je kunt ‘wakker’ ook duiden als ‘aanwezig’. In hoeverre ben je echt aanwezig in het moment, met je volledige aandacht? Vanuit spiritueel perspectief kun je spreken van verschillende stadia van ontwaken, waarbij je dus meer of minder wakker kunt zijn. Als we het hebben over het trainen van je bewustzijn, bedoelen we het doorlopen van de verschillende stadia om wakker te worden. Dit proces van wakker worden vergt energie. Daarom is het ook voor je bewustzijnstraining belangrijk om uitgerust te zijn. Je wilt energie over hebben!

I-kracht, de staat tussen waken en slapen in
Je kunt een beetje wakker zijn en een beetje slapen. De scheidslijn tussen deze twee staten is veel minder absoluut dan je in eerste instantie zou denken. De I-kracht is een staat van zijn die tussen waken en slapen in zit. Je bent noch helemaal wakker, noch helemaal aan het slapen. Je bent diep ontspannen, maar ook totaal aanwezig. Je doet wat je doet met je volledige aandacht, maar je zet er geen wilskracht op. De I-kracht is in wezen het tegenovergestelde van wilskracht.

Helemaal de tijd vergeten
Het bewust activeren van de I-kracht is het eerste wat je leert als je begint met Taotraining, maar in feite is de ervaring zelf niks nieuws. Iedereen kent deze staat van zijn. Het zijn de momenten dat je even tussen waken en slapen in bent. Als dat in je slaap gebeurt, noemen we dat lucide. Als het gebeurt als je wakker bent, hebben we daar eigenlijk geen goed woord voor. Dagdromen dekt de lading niet, ‘flow’ komt nog het meeste in de buurt. Het zijn de momenten waarin je zó opgaat in dat wat je aan het doen bent dat tijd ineens niet meer bestaat. Veel kunstenaars herkennen het als de staat van zijn waarin ze ineens moeiteloos kunnen schrijven, schilderen, componeren of creëren. Inspiratie maakt er zeker ook onderdeel van uit. Soms gebeurt het als je een goed gesprek hebt met iemand, of als je in de natuur bent en even niets hoeft van jezelf, of wanneer je lekker bezig bent met.. ja, met wat maakt eigenlijk helemaal niet uit! Wanneer je lekker bezig bent!

Waarom ben ik zo moe?
Eén van de meest vermoeiende dingen die je kunt doen is handelen vanuit wilskracht, omdat wilskracht leidt tot stress. Stress is heel handig wanneer jij of je dierbaren in acuut levensgevaar zijn, maar wanneer is dat nou het geval? Twee keer per jaar? Twee keer in je leven? Voor de meeste mensen nog niet eens! In alle andere gevallen vormt stress een onnodige belasting voor je lichaam. Hoe wijdverbreid en genormaliseerd stress ook is in de wereld, je lichaam is het er niet mee eens. Chronische stress leidt tot chronische vermoeidheid. Sommige mensen zijn als ze tegen de 40 zijn zó moe dat ze een burnout krijgen. De leeftijd waarom mensen zich opgebrand voelen wordt ook steeds lager. Er zijn tegenwoordig al twintigers met een burnout!

Kort samengevat
Twee belangrijke oorzaken waarom veel mensen te moe zijn om te ontwaken, zowel in letterlijke als in spirituele zin, zijn:

1. Ze slapen meer dan 5 uur achter elkaar
2. Ze hebben te veel stress in hun leven

De oplossing is eigenlijk ook heel eenvoudig:

1. Verander je slaapritme: zorg ervoor dat je nooit langer dan 5 uur achter elkaar slaapt
2. Ban de stress uit je leven: verkeer zoveel mogelijk in I-kracht

Daar heb ik geen tijd voor
Natuurlijk speelt levensstijl ook een rol. Als je een drukke baan hebt, altijd door de wekker wakker wordt, een gezin hebt en ook nog Taotraining wilt doen, om maar wat te noemen, lijkt bovenstaande vrijwel onmogelijk. Daarnaast zijn veel mensen zo gewend aan een stressvol leven dat het ontbreken ervan geassocieerd wordt met verveling, saaiheid en leegte. Niets is minder waar! Juist wanneer je zo moe bent dat je niet langer in staat bent om met je volledige aandacht aanwezig te zijn, mis je de intensiteit en schoonheid van het moment. Je bent te moe om met de kinderen te spelen, om nieuwe dingen te leren, om rond te kijken als je onderweg bent, om je te verwonderen over het leven. Het is niet voor niets dat een belangrijk archetype in het taoïsme de Lachende Boeddha is. Zijn dikke buik illustreert dat hij barstensvol levenskracht zit, en zijn lach laat zien dat hij vanuit een continue staat van ontspanning de schoonheid van het alledaagse ziet en daar met volle teugen van geniet.

Uitgerust leven
Zoals net al beschreven, kan de I-kracht, die moeiteloze staat van zijn, je overkomen, maar je kunt het ook bewust leren toepassen. De I-kracht wordt binnen de Tao geëerd als de ideale staat om zowel je gezondheid als je bewustzijn optimaal te ontwikkelen, en daarom is het stap 1 binnen de Taotraining. Uitrusten en relaxen is dus eigenlijk een spirituele bezigheid. Uitgerust gaan slapen, uitgerust dromen, uitgerust wakker worden, uitgerust werken, spelen en leren, dat is het ideaal van een taoïst. Het activeren van de I-kracht, alsmede het aanleren van een nieuw slaapritme, zijn in deze je uitrusting.