'Must reads' voor een leerling-tovenaar

Dit boek staat eenzaam aan de top. Alles wat Jack Vance schreef heb ik als balsem voor mijn ziel ervaren, maar in dit boek - een schelmenroman in de fantastische omgeving van de Stervende Aarde met daarin een ongelooflijk waarlijke hoofdrol voor Cugel ‘de Slimme’ - komt alles voor mij samen. Een niets ontziend doorkijkje naar de ware aard van de mens.

Mocht je dit boek naar waarde kunnen schatten; er is nog een vervolg, Cugel gewroken. Je zou de twee boeken samen heel goed kunnen beschouwen als een afgesloten verhaal. En zo heb ik het ook gelezen.

Dit boek is adembenemend als het gaat om inzicht in de menselijkheid. Al het werk van Orson Scott Card is wat dat betreft fenomenaal. Ik heb al zijn boeken gelezen (en herlezen) en ik beschouw hem als een van de aller-, allergrootste schrijvers van ons huidige tijdsgewricht.

Card is bekend geworden bij het grote publiek door zijn boek over Ender, het kindgenie dat de mensheid redt van de ondergang in de strijd tegen een buitenaards ras. Maar kijk alsjeblieft verder dan alleen dat eerste boek van die specifieke serie. Speaker for the Dead beschrijft hoe Ender moet leven na zijn heldendaad, die hij zelf meer en meer beschouwt als genocide. En nogmaals: alle boeken van Orson Scott Card zijn fenomenaal en een 'must' voor iedereen die van lezen houdt.

Dit is nou zo'n voorbeeld van een niet echt geweldig boek, dat echter cruciaal is geweest in mijn eigen ontwikkeling als mens en tovenaarsleerling. In de jaren zeventig werd ik door diverse mensen gewezen op het bestaan van de Grieks-orthodoxe priester en tovenaar Daskalos. Ik negeerde de aanwijzingen en liet deze man links liggen. Een van de allergrootste fouten in mijn leven!

Toen eind jaren tachtig dit boek uitkwam, werd mij al snel duidelijk hoe dom en dogmatisch ik destijds was geweest. In plaats van de kans te pakken om - op slechts een paar uurtjes vliegen van Amsterdam! - bij een echte Meester te trainen, had ik hem veroordeeld op zijn priesterschap bij een ‘gewone’ kerk. Op basis van dat kortzichtige oordeel had ik besloten dat Daskalos voor mij niet interessant kon zijn en ben ik nooit naar Cyprus gereisd. Door dit boek te lezen, begreep ik wat een geweldige magiër Daskalos was. En hoe groot de kans was die ik had laten lopen. Wijze les.

Het gaat me bij dit boek feitelijk niet alleen om dit verhaal alleen, maar om alle boeken met sprookjes en korte verhalen ter wereld. Sprookjes en korte verhalen, in hun archetypische beelden en krachten, hebben mijn ziel al heel vroeg, stapje voor stapje, gekneed. Dankzij deze schrijfsels werd mijn grote verbeeldingskracht gekoppeld aan een diep verlangen naar het doorgronden van mijn eigen menselijke natuur.

Het geweldige van Clarissa Pinkola Estés is dat ze in dit boek laat zien hoe dat laatste werkt! Iedereen die het leest, iedereen die van vrouwen of van het vrouwelijke houdt - en dus van de mens zelf - zal aangeraakt worden door het wonder van lezen en het beleven van ontwakend zelfbesef. Een onmisbaar boek voor iedereen die leeft en het wonder wil leren meemaken.

Geen onderdeel van mijn top-5, maar wel een boek dat ik met heel mijn hart kan aanbevelen voor elke leerling-tovenaar, is Op weg naar Wijsheid, ons nieuwe boek dat je kunt beschouwen als het manifest van Taotraining. Het bevat de essentie van waar ik voor sta en ga - en is zo beschouwd tot op zekere hoogte de vrucht van al mijn lezen (en trainen) de afgelopen vijftig jaar.