Stuwing
Als er één ding is dat Reinoud in 50+ jaar op het pad van bewustzijnsontwikkeling heeft geleerd, dan is het wel het volgende:
'Bewust zijn' en 'bewust leven' gaan de grote problemen van deze tijd niet oplossen.
Die stelling roept natuurlijk wel een grote vervolgvraag op:
Als 'bewustzijn' niet voldoende is om het tij te keren, wat dan wel?
Morele ambitie?
In een artikel van Rutger Bregman, is de auteur helder over 'het medicijn' voor 'de grootste verspilling van deze tijd' die hij signaleert, 'de verspilling van talent'.
Dat medicijn noemt hij 'morele ambitie':
'Morele ambitie is de wil om de wereld een betere plek te maken.
Om je carrière te wijden aan de grote uitdagingen van onze tijd. …
Het is het verlangen om aan de goede kant van de geschiedenis te staan, en het verschil te maken.'
Bregmans artikel sluit in minstens 2 opzichten goed aan bij de boodschap van Taotraining:
1. Zelf zouden wij niet spreken van een verspilling van 'talent' (want talent bestaat niet - maar dat is een ander onderwerp),
maar dat er sprake is van
een verspilling van menselijk potentieel
- met grote, schadelijke gevolgen voor de mensheid als geheel! -
is evident.
2. En dat we daar met z'n allen iets aan zouden moeten doen, dat is de bestaansreden van Taotraining.
Voor wat betreft de oplossing slaat Bregman de plank echter mis:
'Morele ambitie' is NIET het medicijn.
Genoegen nemen met 'minder'
Het klopt namelijk niet dat het de meeste mensen aan morele ambitie ontbreekt, zoals Bregman stelt.
Ja, er is maar een kleine groep mensen die daadwerkelijk bijdraagt aan 'het verbeteren van de wereld', maar dat wil niet zeggen dat 'de rest' geen (latente) morele ambitie zou hebben!
(Vraag de gemiddelde mens maar eens of hij graag 'meer impact' zou hebben,
of hij de wereld graag beter zou achterlaten,
of hij graag 'het verschil zou maken’
en 'aan de juiste kant van de geschiedenis' zou willen staan.)
Wat het wel wil zeggen: dat veel mensen er niet in slagen om hun ambitie te realiseren,
dat ze - om wat voor reden dan ook - hun idealen ‘begraven'
en genoegen nemen met 'minder'.
Dat op zich bewijst al dat ambitie, 'moreel' of niet, nooit het 'medicijn' kan zijn
voor de verspilling van ons menselijk potentieel:
Ambitie & idealisme missen vaak de kracht om zichzelf te realiseren.
Datzelfde geldt voor 'krachten' als motivatie en wilskracht:
Ze hebben inderdaad het vermogen je tijdelijk in beweging te brengen,
maar die beweging is zelden duurzaam, laat staan effectief
en gaat op de lange termijn vaak ook nog ten koste van jezelf,
omdat je jezelf forceert en over je eigen grenzen gaat.
Stuwing!
Het ontbreekt ons dus niet per se aan idealen of ambities, maar aan de duurzame, constructieve drijvende kracht om die te realiseren.
Die kracht bestáát echter wel - en sterker nog, we hebben hem allemaal potentieel in ons én aan den lijve ervaren: stuwing.
Stuwing is (of als je ouder bent dan 28: wás) de motor onder jouw aanwezigheid in de werkelijkheid.
Het is de constructieve natuurkracht die maakt dat een bevruchte eicel
zich kan ontwikkelen tot kant-en-klare baby met alles erop en eraan.
De kracht waardoor die baby, nog maar nét geboren,
direct over de buik van de mama naar de borst beweegt, op zoek naar melk.
En dat is pas het begin: want
denk je echt dat een baby 'ambitie' heeft om te lopen,
of het 'ideaal' om te praten?
Nee, de hele ontwikkeling van dat kleine wezentje wordt gedreven door 'stuwing'.
Hij kan gewoon niet anders,
wordt letterlijk voortgestuwd
door een natuurkracht,
groter dan zichzelf,
die maakt dat hij een natuurlijke drang heeft
om te groeien,
zich te ontwikkelen,
autonomie te verwerven,
de wereld in te trekken en te ontdekken
te leren en lief te hebben,
de paringsdans te dansen & zich voort te planten,
totdat, rond zijn 28e, de stuwing die papa en mama hadden meegegeven helemaal is 'opgebruikt',
de geboorte nu pas écht voltooid.
Daar staat dan een volwassen man (of vrouw, natuurlijk),
klaar om…
te beginnen met sterven.
De motor stopt met draaien,
want de brandstof is op,
zijn 'taak’ die Moeder Natuur hem heeft gegeven voltooid,
zijn 'functie' vervuld.
Nu verandert constructie in destructie,
begint de aftakeling,
de 'crash-landing in de kist'.
Tenzij…
je deze natuurkracht in jezelf leert cultiveren,
de onbetwiste bron ervan - je seksualiteit! - leert aanboren en benutten,
niét voor 'de onsterfelijkheid van de soort' via voortplanting,
maar voor je éigen onsterfelijkheid, via transformatie -
de transformatie van seksuele energie.
Verschijningskracht
Voor de taoïstische Interne Alchemisten was het een opwindende vraag:
Als seksuele energie het vermogen heeft
om nieuw leven te creëren en dat 28 jaar de werkelijkheid in te 'lanceren'…
Wat is dan de potentie als je deze kracht in en voor jezelf leert gebruiken?
Als je er geen (of: niet alleen) kinderen mee maakt, maar deze energie (ook) inzet
als brandstof voor… het leven van je eigen leven?
We weten in onze cultuur niet meer dat we deze motor hebben, noch waar we de brandstof ervoor vandaan kunnen halen.
Dit is een van de grootste redenen waarom we als mensheid niet meer in staat zijn om bij te sturen.
Waarom we onszelf vertellen: 'De planeet staat in brand maar ik weet ook niet meer wat te doen, behalve m'n afval sorteren en biologisch eten…'
Leer je die motor en brandstof echter benutten…
…dan stop je met stapje voor stapje sterven
en word je iedere dag een beetje 'opnieuw geboren'.
…dan ga je vroeg of laat energie - levenskracht - 'overhouden'
voor dingen die je altijd al wilde, maar waar je gewoon 'niet aan toekwam'.
…kortom, dan ga je opnieuw stuwing ervaren,
dezelfde levenslustige drang die jou 'dreef' in je jonge jaren,
je toen deed groeien en bloeien en stralen,
en die jou nu zal laten 'verschijnen' waar je wanneer hebt te zijn,
op weg naar een nieuw toppunt van je bloemkracht,
je 'ambities' en 'idealen' waarschijnlijk ver voorbij.
Gedachtetraining 2.0
De paradox van het veranderen van je gedachten
Hoe belangrijk is het om je gedachten te trainen? Als je sommige boeken, goeroes en spirituele systemen mag geloven, is gedachtetraining het enige wat écht telt. En daar zit wat in: je gedachten zijn de basis van alles. Je bent, ziet, neemt waar wat je denkt. En als je dat denken verandert, verandert alles mee. Echter, je ‘denken veranderen’, dat doe je niet zomaar – en zeker niét door enkel met je gedachten bezig te zijn.
Dweilen met de kraan open
Waarom is het eigenlijk nodig dat we anders denken? Waarom denken we niet als vanzelf de ‘juiste’ – wijze – gedachten?
Als je logisch nadenkt kan er maar één verklaring zijn: omdat het ‘systeem’ waaruit je gedachten voortkomen niet ‘juist’ is - niet gezond, onnatuurlijk, uit balans.
Zolang je dat systeem, de bron van je gedachten, niet aanpakt, is elke poging om je gedachten te veranderen dweilen met de kraan open.
De Engelse taal is wat dit betreft heel expliciet. ‘Van gedachten veranderen’ is in het Engels niet ‘change your thoughts’, maar ‘change your mind’. Verander niet je gedachten zelf, maar de bron ervan – de ‘mind’.
Brein versus 'mind'
Veel mensen denken dat hun gedachten voortkomen uit het brein.
Dat is een groot misverstand.
Hersenen ‘denken’ niet.
Ze fungeren wél als een ontvanger/verwerker van gedachten, waardoor ‘jij’ ze kunt percipiëren en er iets mee kunt.
Maar de gedachten zelf, die zijn er niet zomaar, die komen ergens vandaan – de ‘mind’.
Vergelijk het met een radio. Die kan de klanken van Rachmaninov-3 ook niet zomaar laten horen. Dat is enkel mogelijk, omdat ze ergens in Hilversum radiogolven de ether in zenden.
Omdat het apparaat in staat is om die golven op te vangen en om te zetten in muziek, kun jij via de auto-radio luisteren naar al dat moois.
Net zoals een radio fungeert het brein als ‘verwerker’ – niet van radiogolven natuurlijk, maar van gedachten.
Die feitelijk, net als die radiogolven, allemaal trillingen zijn, ‘uitgezonden’ door het ‘radiostation’ van de ‘mind’.
De hersenen zijn in staat om deze trillingen op te pikken en om te zetten in de voor ons herkenbare perceptie van een ‘innerlijke stem’ waarnaar we kunnen luisteren en handelen.
Als de hersenen niet meer werken heb ‘jij’ dus nog steeds ‘gedachten’!
Hilversum 4 zendt nog steeds muziek uit, uit de speaker komen alleen geen klanken meer.
Anders gezegd: als je hersendood bent, dan zijn je ‘gedachten’ er nog steeds. Je kunt er echter niets meer mee, d.w.z. je kunt er niet over communiceren en ze kunnen niet langer fungeren als input voor onze woorden en daden.
Mensen die uit zo’n staat van hersendood ontwaken, kunnen er naderhand echter wél levendig over vertellen!
Dit tot grote verbazing van onze hersenspecialisten, maar uiteraard niet van de taoïsten.
Want die weten al lang dat niet onze hersenen, maar de ‘mind’ de bron van de muziek c.q. onze gedachten is.
De denkgeest
De term 'mind' laat zich in het Nederlands goed vertalen met ‘denkgeest’ (niet te verwarren met ‘geest’).
Deze denkgeest is niet aan te wijzen in het fysieke lichaam: ze is onderdeel van wat we bij Taotraining het ‘Innerlijk Landschap’ noemen, oftewel het geheel van onze energetische ‘lichamen’.
Grofweg heeft elk mens drie energetische lichamen, de zogeheten ‘drie Schatten’ (wil je daarover meer weten, lees dan straks dit artikel).
De tweede van die drie schatten is het bewustzijn. In onze westerse cultuur kennen we het bewustzijn ook wel als de psyche, in de Indiase traditie wordt het aura genoemd en de taoïsten spreken liever over het Chi-lichaam.
Als je een beetje bekend bent met het aura, dan weet je dat dat zeven chakra’s telt. Dit zijn feitelijk centra van wat in het taoïsme zeven Chi-lichamen wordt genoemd – zeven bewustzijnsaspecten waarover ieder mens beschikt.
Eén van deze zeven lichamen staat ook wel bekend als het ‘mentale lichaam’ – en dát is de denkgeest/mind.
Het is hiér en nergens anders dat onze gedachten ontstaan.
Gedachtetraining à la de taoïsten is dus geen training 'in het hoofd' of 'tussen de oren'.
Wat het wel betekent: het ‘optimaliseren’ van de werking van je mentale Chi-lichaam.
Want ‘verbeter’ je dit aspect van je wezen – even los van hoe je dat doet – dan verbeter je de omstandigheden waarin je gedachten ontstaan.
Waardoor ook je gedachten zelf ‘beter’ zullen worden: kalmer, constructiever, helderder, wijzer.
Energetisch ecosysteem
Als de denkgeest slechts één van in totaal zeven Chi-lichamen is…
Die samen het bewustzijn vormen…
Dat op zijn beurt weer onderdeel is van het grotere geheel van jouw Innerlijk Landschap…
Dan begin je te begrijpen waarom ‘gedachtetraining’ minder eenduidig is dan de term in eerste instantie suggereert.
Het Innerlijk Landschap met al zijn verschillende aspecten kun je heel goed zien als een energetisch ecosysteem.
En net zoals in een ecosysteem, zijn de verschillende onderdelen onderling afhankelijk.
Het mentale Chi-lichaam kan dus enkel goed functioneren, als het hele ecosysteem goed functioneert.
Dat vraagt dus om de training van álle chakra’s, en ook van de Eerste en de Derde Schat.
Dit is de paradox van het veranderen van je gedachten:
Dat een effectieve gedachtetraining zich dus niét enkel op je gedachten richt – die zijn veelal het gevolg – maar op de oorzaak, het complete energetische ecosysteem waaruit die gedachten ontstaan, oftewel het Innerlijk Landschap.
Het is het complete ecosysteem dat je wilt optimaliseren, door de verschillende onderdelen stuk voor stuk schoon te maken, in balans te brengen en onderling op elkaar af te stemmen.
Dat vraagt om inzicht in en training van je Innerlijk Landschap c.q. 'het complete wonder dat je bent'.
Dankzij deze training zullen stapje voor stapje de ‘juiste omstandigheden’ ontstaan, kunnen obstakels voor de ‘juiste gedachten’ verdwijnen en ontstaat er een nieuwe status quo van waaruit Wijsheid als vanzelf kan ontstaan.
Heb je behoefte aan gidsing & begeleiding in deze processen? We zijn er om je te helpen! Ready when you are.
De (on)zin van affirmaties
Waarom 'aantrekken' wat je wilt met behulp van affirmaties niet zo simpel is als het lijkt
Het veranderen van je gedachten als sleutel tot een gelukkiger leven en een betere versie van jezelf, je relaties én de wereld - dit is de belofte van 'de kracht van onze gedachten' waarmee we 'de wet van de aantrekkingskracht' voor ons kunnen laten werken. Maar hoe doe je dat dan concreet, je gedachten veranderen? Het simpele, voor de hand liggende antwoord lijkt: gewoon andere dingen denken. Logisch toch? Vanuit dit idee heeft het fenomeen ‘affirmaties’ een grote vlucht genomen. Maar is het vertrouwen in deze 'techniek' wel gerechtvaardigd?
Affirmaties
Heel kort door de bocht komt ‘affirmeren’ neer op het 'laden' van bepaalde, specifieke (wens)gedachten.
Het is namelijk niet zo dat álle gedachten krachtig zijn. Geladen gedachten zijn krachtig.
Deze lading kun je genereren door je gedachten vaak te herhalen.
En door ze, terwijl je ze denkt - of nog beter, hardop uitspreekt - ook echt te 'doorvoelen' en, als het even gaat, te visualiseren.
Dit om je 'geloof' in de gedachte te bekrachtigen.
Want hoe krachtiger je geloof, hoe groter de lading.
(Iets 'aantrekken' wat je niet gelooft, dat gaat niet werken).
Dit alles natuurlijk met als doel om via deze geladen gedachten de wet van de aantrekkingskracht voor je te laten werken en te 'manifesteren' wat je wilt.
Op zichzelf is dit doel heel haalbaar.
Maar of 'affirmaties' daartoe de beste methode zijn?
Want nog even los van de cruciale kanttekening die we bij 'manifesteren' plaatsten in deel 1 van dit drieluik over de kracht van gedachten...
- namelijk dat het maar zeer de vraag is of we zelf wel in staat zijn om te bepalen wat dan de 'juiste' nieuwe gedachten c.q. affirmaties zijn -
...ziet deze ‘aanpak’ een drietal dingen over het hoofd, waardoor het je 99 van de 100 keer toch niét zal lukken om 'aan te trekken' wat je voor ogen had.
1. Nauwkeurigheid
Met je gedachten écht ‘aantrekken’ wat je wilt vraagt vaak een veel groter niveau van nauwkeurigheid dan we denken.
Niet voor niets luidt het gezegde: ‘Be careful what you wish for’:
Wees voorzichtig, zorgvuldig, met wat je wenst – want precies dát komt uit!
Als je niet nauwkeurig genoeg bent, dan manifesteer je vaak net (of: heel) iets anders dan wat je voor ogen had.
Daarom moet je in de praktijk vaak niet één, maar tientallen, zo niet honderden wensgedachten laden om datgene aan te trekken wat je voor ogen hebt.
Meer geavanceerde systemen pleiten daarom niet voor het manifesteren van een ‘vorm’, maar van een ‘ervaring’ (liefde etc.), en voor ‘intenties’ in plaats van ‘doelen’ waarbij je de concrete vorm van de uitkomst loslaat.
Maar ook dan luistert het nauw. Om een simpel voorbeeld te nemen: als je dagelijks mediteert op ‘Ik wil liefde ervaren’ dan zal dat niet leiden tot ‘liefde ervaren’, maar… tot ‘liefde willen ervaren’.
Waardoor liefde - of wat het dan ook is waar je naar verlangt - altijd iets blijft wat je najaagt.
2. Krachten & obstakels
Dan zijn er ook nog allerlei ‘krachten’ en ‘obstakels’ die jouw denken beïnvloeden, of beter: vertroebelen.
Je kunt nog zo voornemens zijn je gedachten ‘bij’ te ‘sturen’, maar tegen deze krachten ben je niet zomaar opgewassen!
Neem stress: als je gestrest bent staat je systeem in de overlevingsstand en zal het al je energie – en dus ook al je gedachten – richten op hoe jezelf weer in ‘veiligheid’ te brengen.
Vergeet het maar om je gedachten dan nog bij te sturen - je overlevingsdrang is veel te sterk! Dat is pas weer mogelijk als je goed en wel uit de stress bent.
Nog zo’n gedachte-vertroebelende kracht is seksualiteit: er hoeft maar een schaars geklede vrouw voorbij te lopen of een sexy man en er is nog maar één ding waar we aan denken.
En ooit wel eens getriggerd geweest, waardoor je je bang, boos, geïrriteerd, verdrietig of bezorgd voelde? (Retorische vraag natuurlijk.)
Lukte het je om 'in de emotie' nog om helder te denken? (Ook retorisch.)
Je bewust worden van deze en andere krachten en – stap twee – er grip op krijgen is een training op zich.
(Deze training bieden we aan in de eerste 3 modules van het Jaarprogramma Parelbewustzijn.)
3. Onbewuste gedachten
En last but not least hebben we niet enkel 'bewuste', maar ook 'onbewuste' gedachten.
Deze onbewuste gedachten zijn niet alleen veel talrijker, maar vaak ook veel krachtiger dan wat je denkt op een bewust niveau.
Dit zijn de overtuigingen (al dan niet cultureel bepaald), de normen en waarden, de script-besluiten, de zelfconcepten et cetera waarmee we allemaal rondlopen.
Ze bepalen onze ervaring en ons handelen veel méér dan onze bewuste gedachten, omdat ze vaak meer ‘geladen’ zijn.
Dit omdat ze veelal zijn ontstaan in emotioneel geladen c.q. traumatische situaties dan wel zijn gevormd in de loop van vele jaren, soms zelfs over levens heen.
Over 'herhaling' en 'geloof' gesproken!
En daar sta je dan met je goedbedoelde affirmaties...
Die hebben alleen een schijn van kans als je ook - ja, éérst - grip krijgt op het onbewuste deel van je gedachten en die kunt transformeren.
Zonder zicht en grip op je onbewuste gedachten, kun je ze met je affirmaties hooguit ‘bedekken’.
Maar onder dat laagje vernis - dat jou wellicht de illusie geeft dat 'affirmaties' echt 'werken'! - blijven je overtuigingen etc. bestaan.
En zullen ze je ervaringen en je acties blijven bepalen, totdat je ze in de ogen kijkt en transformeert.
(In module 4 van het Jaarprogramma Parelbewustzijn leggen we de basis voor dit proces van transformatie.)
De zin van affirmaties
Als er zoveel haken en ogen zitten aan
(1) het zelf bedenken van de ‘juiste gedachten’ (zie deel 1 van dit drieluik) en
(2) het 'manifesteren' ervan (zie hierboven),
hoe kun je de kracht van gedachten dan wél benutten?
Oftewel, hoe ziet de gedachtetraining van de taoïsten eruit?
Dat is het thema van deel 3 van dit drieluik, maar om alvast een tipje van de sluier te lichten:
De 'gedachtetraining' van de taoïsten richt zich niet op het veranderen van de gedachten zelf (het gevolg), maar op de bron ervan (de oorzaak).
Want waarom is het überhaupt nodig, via affirmaties nieuwe gedachten programmeren? Waarom denken we niet als vanzelf de 'juiste' gedachten?
Als je logisch nadenkt kan er maar één verklaring zijn: omdat het 'systeem' waaruit die gedachten voortkomen niet 'juist' is, d.w.z. niet gezond, niet natuurlijk, niet in harmonie.
Zolang je dat 'systeem', de bron van onze gedachten, niet aanpakt, is elke poging om je gedachten te veranderen dweilen met de kraan open - en affirmeren dus ook.
Tenzij - en hier dient zich dan toch de zin van affirmaties aan! - je die affirmaties niet richt op wat 'jij wilt', maar op het gezonder, natuurlijker, harmonieuzer krijgen van jouw 'systeem'.
Zodat vanuit die bron als vanzelf de juiste gedachten kunnen ontstaan.
Wat die 'bron', dat 'systeem' dan is? En hoe we die kunnen trainen? Dat is het thema van deel 3 (tevens het slot) van dit drieluik, dat we binnenkort publiceren.
De (ver)kracht(ing) van gedachten
Het dunne spoor tussen gedachten onderbenutten & misbruiken
‘Let op je gedachten, want het worden woorden.
Let op je woorden, want het worden daden.
Let op je daden, want het worden gewoonten.
Let op je gewoonten, want ze worden je karakter.
En let op je karakter, want het wordt je lot.
Wat we denken, worden we.’
Bovenstaande uitspraak wordt (in variaties) toegeschreven aan grootheden zoals Boeddha, Mahatma Gandhi en Margaret Thatcher.
Ze reflecteren een overtuiging die in onze cultuur langzaam maar zeker aan terrein wint: onze gedachten zijn krachtig, veel krachtiger dan we… denken.
Niet alleen ‘wie’ jij bent, maar ook wat je in je leven ‘aantrekt’ zou, veel meer dan veel mensen voor mogelijk houden, het gevolg zijn van je gedachten.
Deze ‘kracht van gedachten’ is een universele waarheid, zo weten we ook bij Taotraining – maar wel één van de meest onbegrepen én misbruikte van allemaal.
Anders gezegd: je gedachtekracht leren benutten is een cruciaal onderdeel van het proces van bewustzijnsontwikkeling.
Maar de lijn tussen enerzijds dit potentieel onbenut laten en het anderzijds misbruiken, is flinterdun.
Op de weg naar Wijsheid is het zaak die dunne lijn te bewandelen.
Je gedachten onderbenutten
Het veranderen van je gedachten als sleutel tot een gelukkiger leven en een betere versie van jezelf – het is een waarachtige belofte, en toch wordt ze zelden waargemaakt.
Deels omdat veel mensen niet willen en/of kunnen geloven dat het überhaupt kán.
Deels omdat maar weinig mensen begrijpen hoe hun gedachtekracht écht werkt.
Onwil
Vaak onbewust schrikt het idee van onze gedachtekracht ons af.
Want stel dat we via onze gedachten werkelijk de macht zouden hebben om de verantwoordelijkheid voor ons eigen leven in de hand te nemen en het volledig te (her)creëren in lijn met onze verlangens.
Dan kunnen we de verantwoordelijkheid voor wie we zijn, wat we doen, hoe we ons voelen en hoe we leven niet langer afschuiven op externe factoren.
Zeker als we niet helemaal gelukkig zijn met onszelf en ons leven, is het vaak veel ‘comfortabeler’ om dingen buiten onszelf te leggen – iets of iemand ‘de schuld’ te geven – dan het idee van onze gedachtekracht te aanvaarden.
Toch ligt in dit idee tevens onze ‘verlossing’. Het vertelt ons immers dat als we onze gedachten in constructieve zin veranderen, ‘wij’ en onze levens kunnen – en zullen! – mee-veranderen.
Ongeloof
Maar ook als mensen bereid zijn dit idee te aanvaarden, vinden ze dat op een intellectueel niveau vaak toch nog moeilijk. Ze willen het misschien wel geloven, maar kunnen het vaak niet goed.
Want het lijkt toch evident dat we een heleboel invloeden op ons leven niét in eigen hand hebben? De persoon die we zijn, onze acties, ervaringen en (kwaliteit van) leven, die kúnnen toch niet zo maakbaar zijn?
En als we die invloed al zouden hebben, dan ligt die macht toch zeker niet in onze gedachten? Kan zoiets ongrijpbaars als een gedachte werkelijk zo krachtig zijn?
Onbegrip
De hierboven beschreven (meestal onbewuste) weerstand & twijfels hebben, hoe begrijpelijk ook, een belangrijke consequentie: we laten de kracht van onze gedachten massaal on(der)benut.
En dat is doodzonde, want je gedachten hebben écht de macht om je leven te transformeren - en de wereld en passant ook.
Mits - en dat is een grote 'maar' - je weet wat je doet en hoe dat werkt.
Dat is waarom zelfs mensen die hun gedachtekracht kunnen aanvaarden en willen benutten, daar vaak niet in slagen: een gebrek aan kennis en inzicht.
Want je gedachten veranderen is niet zo simpel als het klinkt.
Met gewoon 'iets anders' denken - en die nieuwe gedachten, al dan niet via affirmaties en visualisaties, herhalen en bekrachtigen en zo 'de wet van de aantrekkingskracht' in werking stellen (zoals het standaard advies vaak klinkt) - kom je misschien wel ergens, maar haal je niet het onderste uit de kan; verre van.
(Waarom dat zo is, lees je in deel 2 van dit drieluik over de kracht van gedachten, over "De (on)zin van affirmaties"
Hoe dan wel?
Het antwoord op die vraag staat centraal in deel 3 van dit drieluik.
Maar in algemene zin begint het optimaal leren benutten van je gedachtekracht met vertragen - en eerst je basis op orde krijgen.
Je gedachten misbruiken
Want o wat is het gemakkelijk om onverantwoordelijk – d.w.z. onveilig, destructief – met je gedachtekracht om te gaan!
Bij velen die zich bezig houden met ‘manifesteren’ en ‘de wet van de aantrekkingskracht’, is er weinig bewustzijn op het belang van de thema's veiligheid en verantwoordelijkheid.
Datzelfde geldt vaak ook voor hun ‘spirituele’ leraren, mentale trainers, mindset coaches, self help goeroes enzovoort.
Wat zij prediken klopt op zich wel: hoe meer ‘juiste’ gedachten je hebt, hoe ‘beter’ je leven zal worden. Alleen lijkt bijna niemand goed nagedacht te hebben over wat de ‘juiste’ gedachten dan zijn.
Een cruciale, maar twijfelachtige aanname
Vrijwel alles wat over ‘de kracht van gedachten’ wordt gezegd en geschreven, is namelijk gebouwd op een impliciete, maar cruciale aanname: dat jij zelf wel weet wat ‘juist’ is.
Je mag dus helemaal zelf bepalen wat je gaat manifesteren. Maar is dat wel verstandig? Heeft de gemiddelde mens werkelijk inzicht in ‘het juiste’?
1. Weet jij wel wat ‘juist’ is voor jou?
Verreweg de meeste mensen die de kracht van hun gedachten proberen te benutten, richten hun vermogens op het vervullen van hun eigen 'behoeften' en het manifesteren van het leven dat zij zelf 'willen'.
Maar weet jij wel écht wat goed is voor jou?
Is wat je denkt te willen niet eerder een afspiegeling van je eigen ervaring van ‘tekort’?
Een interne leegte kun je nooit opvullen met uiterlijke vorm; het is de innerlijke ervaring van die leegte die je hebt te veranderen.
Pas vanuit een ervaring van ‘vol’ kun je – wellicht – iets zinnigs zeggen over wat je werkelijk wilt.
2. Kún je dat überhaupt weten?
Een tweede vraag die je jezelf kunt stellen: kún je überhaupt ‘weten’ wat goed is voor jou?
‘Jouw’ beperkte ‘wil’, al zou je hem oprecht doorgronden, staat in geen verhouding tot de grotere krachten die een mensenleven mede vormen.
De Tolteken spreken in dit kader wel van ‘Wil’ (met een hoofdletter), Indiase tradities spreken van karma en darma, bij Taotraining noemen we het Destiny.
Hoe je ze ook noemt, een taoïst streeft er altijd naar om zijn of haar leven niet zelf te ‘bedenken’, maar om zich (1) op te lijnen aan die grotere krachtvelden en (2) zich daar vervolgens helemaal aan over te geven.
Om vanuit deze 'opgelijnde overgave' het leven door zich heen te laten ontstaan, in plaats van zijn of haar 'wil' aan het leven op te leggen.
3. Juist voor wié?
Last but not least: al zou je werkelijk weten wat ‘goed’ is voor jou, dan is het maar zeer de vraag of ‘juist voor jezelf’ wel het juiste uitgangspunt is.
Want hoe zit het met ‘de ander’ en ‘het grotere geheel’?
Dit is misschien wel de grootste en meest fundamentele valkuil voor mensen die de kracht van gedachten willen benutten: misbruik maken van die kracht, dat wil zeggen die kracht benutten ten koste van iets of iemand anders.
Vaak gebeurt dat onbewust en zonder kwade intenties, maar dat maakt het niet minder schadelijk.
Een parkeerplek manifesteren
Om een uit het leven gegrepen maar alleszeggend voorbeeld te geven: het ‘manifesteren van een parkeerplek’ met de kracht van je gedachten.
Wat nu als een gehandicapte man of een hoogzwangere vrouw die plek eigenlijk nodig had?
Misschien lijkt het voorbeeld vergezocht en de schade die je ermee aanricht onschuldig. Maar hoe je het wendt of keert, feitelijk misbruik je in deze situatie macht, hoe kleinschalig ook.
Dit is het begin van een glijdende schaal die, als je niet heel goed oplet, vroeg of laat zal resulteren in een ‘schijntraining’. Waarbij je denkt dat je goed bezig bent, maar eigenlijk al lang de weg naar Wijsheid bent kwijtgeraakt.
De dwang op persoonlijk voordeel
Veel mensen denken tegenwoordig: ‘Zolang ík het maar goed heb, zolang het maar goed gaat met mij en de mijnen – mijn gezin, mijn familie, mijn vrienden, mijn voetbalclub, mijn bedrijfje, mijn land, mijn volk, mijn geld op de bank – ja, zolang ik maar veilig en comfortabel ben, ben ik happy.’
Het is dan ook op 'mij en de mijnen' dat ze hun gedachtekracht richten. Maar zó ontstaan uiteindelijk oorlog, hongersnood, discriminatie en slavernij.
Er zit een soort ‘ik ben belangrijker dan de rest van de wereld’ in dat niet getuigt van Wijsheid.
Integendeel, achter deze redenatie schuilt een gigantisch egoïsme.
Of beter geformuleerd: een dwang die is gericht op persoonlijk voordeel.
Stress
Ook deze dwang is vaak onbewust en komt meestal niet voort uit kwade intenties, maar uit... onveiligheid.
Rutger Bregman had gelijk toen hij schreef dat 'De meeste mensen deugen':
We zíjn heel liefde- en compassievolle wezens - onder één belangrijke voorwaarde: zolang we ons veilig voelen.
Zodra dat verandert - en dat gebeurt sneller dan je wellicht denkt, namelijk elke keer dat je stress ervaart - vervallen we in basaal gedrag, gericht op 'overleven'.
Dan zijn we niet meer in staat om verder dan 'mij' en 'de mijnen' te denken, aan het grotere geheel. Met alle gevolgen van dien.
Het dunne spoor: win-win-win
Als het gaat om het benutten van je gedachtekracht, is het uitgangspunt en de leidraad bij Taotraining daarom altijd "win-win-win".
Dat wil zeggen dat het constructief moet zijn voor jezelf én voor je naasten én voor het grotere geheel.
Het is dit vermogen - dat dus enkel kan ontstaan vanuit een fundament van 'veiligheid' - dat we bij Taotraining Wijsheid noemen.
En als het al twijfelachtig is dat je weet wat 'juist' is voor jezélf, dan moet het wel glashelder zijn dat het ronduit onmogelijk is om het 'juiste' op deze drie niveaus tegelijkertijd te weten.
Anders gezegd: niemand heeft de kennis, noch het overzicht om Wijsheid 'te bedenken'.
Wat natuurlijk ook wel blijkt als je eens goed om je heen kijkt: de wereld staat in brand en we lijken niet bij machte om dat duurzaam bij te sturen.
Het bewustzijn van onze gedachtekracht mag dan aan het groeien zijn, het heeft de mensheid als geheel vooralsnog bar weinig gebracht. Je zou bijna zeggen: integendeel.
Het is de hoogste tijd dat daar verandering in komt.
Hoe je dan wél de 'juiste', Wijze (win-win-win-)gedachten kunt laten ontstaan, als je ze 'zelf' niet kunt bedenken?! Dat lees je in deel 3 van dit drieluik, dat we binnenkort publiceren. In deel 2 gaan we, bij wijze van voorbereiding, eerst nog dieper in op de zin en onzin van 'affirmaties'.
'Must reads' voor een leerling-tovenaar
"Dit lijstje is onder protest ontstaan. Naar mijn idee is het onmogelijk een boeken top-5 samen te stellen. Er zijn zo ongelofelijk veel ongelofelijk goede boeken geschreven en ik heb van zo vele van die werken mogen genieten! En evenzo heb ik genoten van honderden boeken die objectief gezien misschien niet helemaal top waren, maar die door mijn hongerige hart toch ook werden ervaren als zeer inspirerend, leerzaam en hartverwarmend. Zo zijn er ook ronduit slechte boeken waar ik al dan niet deels van heb kunnen genieten, of waar ik een voor mij belangrijk detail of inzicht uit heb kunnen halen.
Het allerbelangrijkste is volgens mij dan ook niet per se wát je leest, maar dát je leest! Lees veel, heel veel boeken, en lees veel verschillende genres. Van science fiction tot fantasy, van populair-wetenschappelijk werk tot de grote romans uit de wereldliteratuur, van sprookjes en korte verhalen tot boeken met mysteriekennis, van biografieën tot thrillers… alles kan de moeite waard zijn om te lezen.
Dit alles gezegd hebbende volgt hieronder dan toch een lijstje. Dit zijn de boeken die ik eindeloos kan herlezen en die zonder enige twijfel grote invloed hebben gehad op mijn ontwikkeling tot Taoïstische Sifu en Tovenaarsleerling in het algemeen. Maar het blijft een arbitrair lijstje en tevens een momentopname."
Reinoud Eleveld, december 2021
1. ‘De ogen van de Overwereld’ – Jack Vance
Dit boek staat eenzaam aan de top. Alles wat Jack Vance schreef heb ik als balsem voor mijn ziel ervaren, maar in dit boek - een schelmenroman in de fantastische omgeving van de Stervende Aarde met daarin een ongelooflijk waarlijke hoofdrol voor Cugel ‘de Slimme’ - komt alles voor mij samen. Een niets ontziend doorkijkje naar de ware aard van de mens.
Mocht je dit boek naar waarde kunnen schatten; er is nog een vervolg, Cugel gewroken. Je zou de twee boeken samen heel goed kunnen beschouwen als een afgesloten verhaal. En zo heb ik het ook gelezen.
2. ‘A Toltec Path’ – Ken Eagle Feather
Veel boeken die hebben te maken met de Tolteekse traditie hebben mijn aandacht weten te trekken. Niet alleen de werken van Carlos Castaneda, maar ook die van Florinda Donner, Merilyn Tunneshende, Carol Tiggs, Don Ruiz en ga zo maar door… Allemaal zijn ze belangrijk voor me geweest en ik beschouw ze als verplichte kost voor elke tovenaar in spe.
Maar als ik er eentje uit moet pikken, is het wel Ken Eagle Feathers handleiding A Toltec Path. Dit werk had een griezelig inspirerend effect op mij; mede door dit boek te lezen is Don Juan, samen met zijn metgezel Don Genaro, al bijna 50 jaar onlosmakelijk verbonden met mijn innerlijke belevingswereld.
3. ‘Speaker for the Dead’ – Orson Scott Card
Dit boek is adembenemend als het gaat om inzicht in de menselijkheid. Al het werk van Orson Scott Card is wat dat betreft fenomenaal. Ik heb al zijn boeken gelezen (en herlezen) en ik beschouw hem als een van de aller-, allergrootste schrijvers van ons huidige tijdsgewricht.
Card is bekend geworden bij het grote publiek door zijn boek over Ender, het kindgenie dat de mensheid redt van de ondergang in de strijd tegen een buitenaards ras. Maar kijk alsjeblieft verder dan alleen dat eerste boek van die specifieke serie. Speaker for the Dead beschrijft hoe Ender moet leven na zijn heldendaad, die hij zelf meer en meer beschouwt als genocide. En nogmaals: alle boeken van Orson Scott Card zijn fenomenaal en een 'must' voor iedereen die van lezen houdt.
4. ‘The Magus of Strovolos’ – Kyriacos C. Markides
Dit is nou zo'n voorbeeld van een niet echt geweldig boek, dat echter cruciaal is geweest in mijn eigen ontwikkeling als mens en tovenaarsleerling. In de jaren zeventig werd ik door diverse mensen gewezen op het bestaan van de Grieks-orthodoxe priester en tovenaar Daskalos. Ik negeerde de aanwijzingen en liet deze man links liggen. Een van de allergrootste fouten in mijn leven!
Toen eind jaren tachtig dit boek uitkwam, werd mij al snel duidelijk hoe dom en dogmatisch ik destijds was geweest. In plaats van de kans te pakken om - op slechts een paar uurtjes vliegen van Amsterdam! - bij een echte Meester te trainen, had ik hem veroordeeld op zijn priesterschap bij een ‘gewone’ kerk. Op basis van dat kortzichtige oordeel had ik besloten dat Daskalos voor mij niet interessant kon zijn en ben ik nooit naar Cyprus gereisd. Door dit boek te lezen, begreep ik wat een geweldige magiër Daskalos was. En hoe groot de kans was die ik had laten lopen. Wijze les.
5. ‘De Ontembare Vrouw’ – Clarissa Pinkola Estés
Het gaat me bij dit boek feitelijk niet alleen om dit verhaal alleen, maar om alle boeken met sprookjes en korte verhalen ter wereld. Sprookjes en korte verhalen, in hun archetypische beelden en krachten, hebben mijn ziel al heel vroeg, stapje voor stapje, gekneed. Dankzij deze schrijfsels werd mijn grote verbeeldingskracht gekoppeld aan een diep verlangen naar het doorgronden van mijn eigen menselijke natuur.
Het geweldige van Clarissa Pinkola Estés is dat ze in dit boek laat zien hoe dat laatste werkt! Iedereen die het leest, iedereen die van vrouwen of van het vrouwelijke houdt - en dus van de mens zelf - zal aangeraakt worden door het wonder van lezen en het beleven van ontwakend zelfbesef. Een onmisbaar boek voor iedereen die leeft en het wonder wil leren meemaken.
'Op weg naar Wijsheid' - Daan Jacobs & Reinoud Eleveld
Geen onderdeel van mijn top-5, maar wel een boek dat ik met heel mijn hart kan aanbevelen voor elke leerling-tovenaar, is Op weg naar Wijsheid, ons nieuwe boek dat je kunt beschouwen als het manifest van Taotraining. Het bevat de essentie van waar ik voor sta en ga - en is zo beschouwd tot op zekere hoogte de vrucht van al mijn lezen (en trainen) de afgelopen vijftig jaar.
Voorbij de grenzen van kennis
Een bekende uitspraak van Albert Einstein luidt: ‘Problemen kunnen niet opgelost worden op hetzelfde denkniveau als waarop ze zijn veroorzaakt.’ De gemiddelde taoïst had het niet beter kunnen verwoorden, al zou die niet over 'denkniveau' spreken, maar over 'bewustzijnsniveau' - maar da's een kwestie van jargon. Waar Einstein en de taoïsten het dus roerend over eens zijn: als een probleem veroorzaakt wordt vanuit een bepaalde bewustzijnstoestand, zal je het van daaruit niet – nooit – kunnen oplossen. Sterker nog, je zult het eerder complexer en groter maken.
Vijf denkniveaus
Grofweg onderscheiden de taoïsten vijf denkniveaus c.q. niveaus van bewustzijn. Van ‘laag bewustzijn’ naar ‘hoog bewustzijn’ zijn dat achtereenvolgens (in een ultieme notendop):
- Psychose: je denkt niét, je acties zijn hyper-destructief
- Verwarring: je denken is verward, je acties leiden tot niets
- Specialisatie: je denken is rationeel en geordend, je acties leiden tot meer kennis van een specifiek onderwerp en concrete toepassingen van die kennis.
- Wijsheid: je denken ontstáát uit iets groters dan jij ‘zelf’, je acties dragen bij aan het welzijn van ‘het grotere geheel’
- Realisatie: je ‘bent’ je gedachten, je acties zijn hyper-constructief
Op een voetstuk
In onze cultuur is het derde denkniveau, Specialisatie, zowel het hoogst haalbare als het hoogst gewaardeerde bewustzijnsniveau. Het logische gevolg: kennis staat in onze samenleving op een voetstuk. Kijk maar naar hoe Nederland zich graag wil profileren als een kenniseconomie. Naar werkplekken die tegenwoordig leerplekken heten. En naar de nieuwe generatie die op school wordt klaargestoomd voor een ‘leven lang leren’. Ook in onze persoonlijke levens wenden we ons graag tot kennis. Zeker in onzekere tijden, zoals de huidige, hopen we in de kennis van deskundigen houvast te vinden, zekerheid, geruststelling.
Evolutie is nodig
Specialisatie en de bijbehorende focus op kennis heeft voor- en nadelen. Veel van de vooruitgang die we de laatste eeuwen hebben geboekt hebben we onmiskenbaar te danken aan het vermogen van ons bewustzijn tot Specialisatie. Maar ook veel van de ‘uitdagingen’ waarmee we als mensheid worden geconfronteerd – denk aan de klimaatproblematiek of aan de Covid-19-crisis – zijn ontstaan vanuit deze bewustzijnstoestand. Willen we deze problemen effectief het hoofd kunnen bieden, dan hebben we, Albert Einstein indachtig, als samenleving maar één optie: evolueren richting Wijsheid, het volgende bewustzijnsniveau, voorbij de grenzen van kennis en Specialisatie.
Op weg naar Wijsheid
Dit is één van de boodschappen van ons nieuwe boek, Op weg naar Wijsheid. In gesprek met interviewer Daan Jacobs gaat Reinoud Eleveld uitgebreid in op de vijf vormen van bewustzijn en schetst hij de eerste stappen op de taoïstische weg naar Wijsheid. Hieronder volgt een passage uit Op weg naar Wijsheid (blz. 103 t/m 108) waarin Daan en Reinoud spreken over de grenzen van kennis c.q. Specialisatie.
Over Specialisatie
DAAN: Je zei dat Specialisatie in onze cultuur de hoogst haalbare en hoogst gewaardeerde vorm van bewustzijn is. Waar baseer je dat op?
REINOUD: Dat blijkt wel uit ons onderwijssysteem: dat is volledig gericht op Specialisatie en in geen enkel opzicht op Wijsheid. Op de basisschool bouw je aan een fundament van algemene vaardigheden zoals lezen, schrijven en rekenen. Op de middelbare school kies je al snel een richting. En in het hoger beroepsonderwijs of op de universiteit begint het echte werk: daar leg je je helemaal toe op één specifiek onderwerp, één vak of maatschappelijke functie, één expertise.
Op dit ene aandachtspunt zijn je bewustzijnsaspecten het eens, zijn ze in staat om samen te werken en hun krachten te bundelen. Het gevolg is een enorm ontwikkeld bewustzijn van dit kennisgebied. Een prestatie op zich, maar wij weten dat dit nog lang niet het eindstation van bewustzijnsontwikkeling hoeft te zijn. In ons onderwijssysteem is dat het echter wel. Dat bedoel ik met ‘het hoogst haalbare’: onze cultuur heeft geen plekken voortgebracht waar je Wijsheid, laat staan Realisatie, kunt trainen. Wil je dat toch, dan zal je de gebaande paden moeten verlaten.
Oké, 'hoogst haalbaar' snap ik. En waarom zeg je dat Specialisatie het 'hoogst gewaardeerd' is?
Dat dat zo is, lijkt me evident. Wie verdienen het meeste geld? Wie genieten het meeste aanzien? De Specialisten of de Wijzen? Ik hoef die vraag niet eens te stellen, want er zijn amper Wijzen – onze wijze mannen en vrouwen zijn door eeuwen van inquisitie en zogenaamde vooruitgang verdwenen. Dat zegt toch al genoeg! Nee, het is Specialisatie, niet Wijsheid, waarmee we in onze cultuur zowel ons geld als een betekenisvol plekje in het geheel kunnen verdienen.
Op zich is met dat laatste toch niets mis?
Begrijp me niet verkeerd: Specialisatie heeft ons als mensheid ontzettend veel gebracht. Het is de motor onder veel van de vooruitgang die onze beschaving de laatste eeuwen heeft geboekt. Het comfort waarin we leven en de mogelijkheden die we hebben – technologisch, medisch, wat betreft lifestyle en zelfontplooiing – zijn ongekend. We leven langer, veiliger, comfortabeler en in grotere welvaart dan ooit tevoren. Dit is voor een belangrijk deel te danken aan specialisten: mensen die hun bewustzijn richten op één onderwerp, daar hun leven aan wijden en in dat proces briljante ontdekkingen en uitvindingen doen of dat mogelijk maken voor andere specialisten.
Dat richten van het bewustzijn op één specifiek onderwerp heeft echter ook een schaduwkant. Specialisten zijn zich weinig bewust van de rest. Het archetype van Specialisatie is dan ook de verstrooide professor. Hij weet alles van kwantummechanica of neurobiologie, maar vergeet zijn trouwdag, de verjaardag van zijn dochter of om op tijd te eten.
En waarom is dat schadelijk?
Dat je vanuit Specialisatie het geheel niet overziet, lijkt in eerste instantie misschien onschuldig, maar dat is het allerminst. Kijk maar naar de mannen die in de tweede helft van de 19e eeuw de verbrandingsmotor uitvonden. Zij dachten de mensheid een dienst te bewijzen – en tot op zekere hoogte deden ze dat ook. Maar vanuit hun Specialisatie waren ze niet in staat het geheel te overzien. Ze zagen niet wat de consequenties van hun acties waren. Nu, 150 jaar later, zien we dat maar al te goed en weten we dat de verbrandingsmotor niet alleen één van de meest briljante, maar ook één van de meest destructieve uitvindingen ooit is geweest.
Zo zijn er talloze voorbeelden van specialisten die met de beste intenties de mensheid een dienst wilden bewijzen, maar door hun tunnelvisie niet door hadden dat ze speelden met vuur. Ook kernenergie is daar een goed voorbeeld van. Dat leek destijds een prachtig alternatief voor het werken met fossiele brandstoffen. Maar de uitvinders van de kerncentrale waren helaas bepaald geen experts in wat je dan met het kernafval doet. Zo losten ze één probleem op, maar creëerden ze een ander.
Zo beschouwd heeft Specialisatie wel iets van weg van Psychose, nietwaar? Eerder vertelde je immers: Psychose maakt blind. Maar geldt dat niet ook voor Specialisatie?
Dat is echt een goede vraag: net als vanuit Psychose, het eerste bewustzijnsniveau, neem je vanuit Specialisatie één standpunt in. Het cruciale verschil is echter dat je deze keuze vanuit Specialisatie weloverwogen maakt, zonder blind te zijn voor de andere opties. Alle perspectieven heb je uitvoerig onderzocht. Vanuit een bewustzijnstoestand waarin Specialisatie overheerst houd je – als het goed is, tenminste – evenmin dwangmatig vast aan jouw visie, zoals iemand vanuit Psychose wél zal doen. Zijn er goede argumenten, dan kun je daar vanuit Specialisatie echt naar luisteren en dan sta je er altijd voor open om een ander standpunt in te nemen. Maar je hebt wel gelijk, het simpele feit dat je, hoe weloverwogen ook, kiest voor één standpunt, is tricky – en zeker niet Wijs.
Specialisatie heeft dus een duidelijk constructief effect – bijvoorbeeld de briljante ontdekking of uitvinding – maar ook een onmiskenbaar destructieve impact – namelijk dat wat over het hoofd wordt gezien, ofwel het nieuwe probleem dat wordt gecreëerd. Onderaan de streep is de uitkomst dus neutraal.
Creëren we vanuit Specialisatie werkelijk altijd nieuwe problemen?
Absoluut. En daarin kun je trouwens nog een kenmerk van Specialisatie terugzien: het zal dingen niet simpeler, maar eerder complexer maken. Kijk naar de wereld om je heen en je ziet overal het bewijs. We denken dat Specialisatie ons leven simpeler maakt, maar mijn favoriete definitie van Specialisatie luidt als volgt: Specialisatie is het vermogen om complexe problemen te creëren.
Maak je de specialistische tunnelvisie nu niet erger dan ze werkelijk is? Ik bedoel, als specialist A een probleem creëert, is er toch een specialist B die zich dáárin kan specialiseren en het probleem kan oplossen?
Ja, tot op zekere hoogte kan de schade van tunnelvisie zo worden beperkt. Maar vergis je niet: Specialisatie bemoeilijkt de communicatie tussen mensen in hoge mate. Zie je een neurobiologe al over haar expertise uitwisselen met een metaalbewerker of vice versa? Andere mensen weten gewoon niet waar je het over hebt, als je spreekt over jouw kennisgebied. Daar worstel ik, als specialist in Wijsheid, zelf ook mee. En dat is logisch! Als je over één specifiek domein veel meer kennis hebt dan de ander, dan ligt het voor de hand dat communicatie over dat domein op zijn minst moeizaam verloopt. Met hun expertise leven specialisten dus per definitie op eilandjes. Vanzelfsprekend lijdt de onderlinge communicatie daar ook onder. Samenwerking tussen specialisten is niet evident.
Je noemt Specialisatie wel een neutrale kracht, maar je beschrijft het weinig enthousiast, alsof je me zou aanraden Specialisatie toch maar liever te vermijden.
Ik zou je niet per se willen zeggen Specialisatie te vermijden – al is het maar omdat dat onmogelijk is – maar wel om deze bewustzijnstoestand te wantrouwen. Want hoewel Specialisatie op zichzelf een neutrale kracht is, moeten we toch concluderen dat de balans van een paar eeuwen met Specialisten aan de macht uitslaat naar de destructieve kant. Al zeker 200 jaar sturen we onze slimste jongens en meisjes naar de hogescholen en universiteiten en leiden we ze op tot onderzoekers, wetenschappers en uitvinders, jawel, tot politici en economische leiders. Dit zijn onze beleidsmakers, bankiers en captains of industry. Het is aan hen om de wereld vorm te geven. En wat is daar nu, twee eeuwen later, van terechtgekomen? Kijk om je heen: er gaat iets echt niet goed. Ja zeker, we leven langer, veiliger, rijker en comfortabeler dan ooit, maar we staan ook dichter bij de afgrond dan ooit tevoren. We zijn de hele planeet aan het uitputten, beroven en vervuilen. Moeder Aarde zelf zal die storm wel doorstaan, maar het is de vraag of wij onszelf gaan overleven.
En dat komt door Specialisatie?
Zo simpel ligt het niet. Zorgvuldiger geformuleerd, komt het door een schrijnend gebrek aan Wijsheid en Realisatie, waardoor Psychose, Verwarring en Specialisatie de overhand hebben gekregen. Ja, specialisten hebben de macht, maar alleen omdat mensen hun vanuit Verwarring die macht geven. Nogmaals, Specialisatie zelf is niet destructief, maar neutraal. Het vanuit Verwarring toepassen van specialistische kennis – dat is wat zo schadelijk is. Specialisatie an sich is niet gevaarlijk. Specialisatie in een bedding van Verwarring wel. En ook hier is de oplossing Wijsheid. Als we specialistische kennis nu eens vanuit Wijsheid leerden gebruiken – dát is wat de wereld nodig heeft.
Nieuwsgierig naar de rest van het boek en naar ‘de weg naar Wijsheid’ die Reinoud daarin schetst?