Het is heel goed mogelijk dat je niet veel bijzonders ervaart tijdens de Klanken. Je kunt op drie niveaus iets ervaren: Op Jing-niveau, dicht bij het lichaam, gaat het om het vinden van de juiste stretch bij elke beweging. Hoe krijg je het bindweefsel rond en in de betreffende organen in beweging? Op Chi-niveau, in de vorm van kleur-waarnemingen of in de vorm van heldere beelden van de organen en het lichaam. En op Shen-niveau kun je een soort kleine maar intense reis ervaren, via en door de organen.

Zelf heb ik dat allemaal in het begin nooit ervaren. Ik deed de Klanken, als ik ze al trainde, vooral fysiek. Pas veel later werd het meer 3D en meer gekleurd. Pas de laatste jaren worden het echt ook spirituele instrumenten. Als je het frustrerend vindt kun je om te beginnen de leverklank wat meer maken. 'Gewoon doorgaan' lijkt een beetje teveel op wilskracht. Vermoedelijk doe je wat te veel je best en heb je ook last van bepaalde verwachtingen. Laat de Klanken maar een tijdje met rust en kijk of iets anders leuker en meer bevredigend is. Wees niet te streng voor jezelf.

Jazeker. Weet je nog hoe ik vertelde hoe Juan Li, een van mijn leraren, geconfronteerd werd met een vrouw in Zurich die aangaf dat ze dankzij de Hartklank haar leven had gered? Dat spreekt boekdelen. Volgens mij moet je een klank laden: hem een aantal keren doen (bij voorkeur 10.000 keer) met een bepaalde intentie. Dan wordt die klank de intentie zelve. Je hoeft dan die klank ook nooit meer te doen, omdat je de intentie geworden bent. Wat we willen bij venten is een dwingende en snelle intentie neerzetten, maar wel met een bepaalde zachtheid en met voldoende respect. Daar kan je iedere klank voor gebruiken. Zelf ben ik altijd gecharmeerd van de Milt-klank, omdat die een mooie balans meebrengt, alsmede vertrouwen in de werking ervan.

Opmerkzame vraag van iemand die al langer met de taoistische training bezig is. Bij de 3 innerlijke glimlach meditaties volg je niet speciaal decontrolerendeofvoedendecyclus. De oefening is in 3 aparte vormen gesplitst om op die manier – globaal – het hele lichaam te 'beglimlachen'. Vandaar dat je de voorste lijn, de middelste lijn en de achterste lijn als serie hebt. Er is wat voor te zeggen om de voorste lijn te beginnen met het hart. Maar het is een persoonlijk voorkeur, voor mij opent het lichaam zich eenvoudiger via de longen, en is het logisch om daarmee dan ook te beginnen. Als iemand het prettiger vind om toch via het hart naar de longen, lever, milt en nieren te gaan en aldus de controlerende of kalmerende cyclus te volgen: helemaal goed. Daarmee kan iedereen die traint ook experimenteren. Wel verstandig het in den beginne wat te houden bij het oefenen met de door mij ingesproken versie van de 3 lijnen.

Allebei. Tijdens bepaalde fases van een dag of van de seizoenen door het jaar heen, komt een orgaan meer in zijn of haar kracht. Het trilt als het ware mee met de uiterlijke omstandigheden. En dat heeft absoluut een voedend effect. Echter, als een orgaan uit balans is kan die extra energie er ook voor zorgen dat de balansverstoringen heftiger worden. In zo'n situatie wordt dan ook meer gevraagd worden van dat orgaan.

De 5 Helende Klanken zijn er in allerlei variaties. Dit heeft te maken met het dialect wat in bepaalde gebieden en periodes in China gesproken werd. China is ongeveer 1000 zo groot als Nederland. Er zijn grote variaties in de klanken.  Zelf ben ik al heel wat variaties tegen gekomen. Van de sub-vocale versie, zoals wij die praktiseren, ken ik zowel de haaawww-versie, als de haaa-ooowww-versie. Die eerste werkt volgens mij niet goed. De adem blijft te hoog in de longen en je komt niet goed bij het hart en het pericardium. Als je de haaa-ooowww-versie doet, krijg je een veel betere werking, ook omdat je met de toevoeging van 'oooo' de kringspieren in het lichaam activeert. Echter, als de haaawww-versie voor jou wel goed werkt, voel je uitgenodigd het zo te doen. Je eigen training is je eigen puzzel. Het is niet verkeerd, gewoon anders.

Dat is een goede vraag. In principe maakt het niet uit bij welk orgaan je begint wanneer je de Helende Klanken doet. Het is een cirkel, een kringloop zonder begin en einde, waar alles met elkaar verbonden is. Het is een goed idee om daar te beginnen waar de meeste spanning of emotie zit. Als je bijvoorbeeld stress of angst ervaart is het goed om te beginnen met de Nierklank. Wanneer je in een periode zit dat je veel aan het piekeren en malen bent is het goed om met de Miltklank te beginnen. Maar je kunt het wat betreft waar te beginnen dus eigenlijk niet verkeerd doen. Op den duur ontstaat er meestal wel een bepaalde voorkeur.

Ja, dit is een mooi resultaat van het doen van de Helende Klanken. In het taoïsme wordt het Chi-lichaam ook wel aangeduid als het Wind-lichaam. Deze naam komt voort uit de waarneming dat het Innerlijk Landschap ook een soort van innerlijk klimaat heeft. De Helende Klanken werken in op het Wind-lichaam. Ze balanceren de Chi van de organen.

Je kunt het effect van de Helende Klanken op veel verschillende manieren ervaren. Het ervaren van een koele bries is één manier, maar er zijn nog ontelbaar andere manieren. Laat de verwachting van hoe bepaalde effecten moeten voelen of eruit moeten zien dus helemaal los, want dat kan juist blokkerend werken op de eigen gewaarwording. Iedereen maakt het op zijn of haar eigen wijze eigen.

Ja! Heel goed. Ik kan uit de vraag niet opmaken of je een man of een vrouw bent, maar deze vraag is wel een beetje typisch voor een man. Bij mannen komt het kleurbewustzijn vaker pas wat langzaam op gang. Zo was het indertijd voor mijzelf ook.

De werking van de Vijf Helende Klanken is gebaseerd op oorspronkelijk sjamanistische technieken. Dat is ook de reden dat er gewerkt wordt met een Pentagram. De Drievoudige Verwarmer hoort niet thuis in deze methode. Deze zesde klank heeft echter wel een functie en sluit in zekere zin aan op de Vijf Helende Klanken, omdat deze een krachtige ontgiftende werking heeft en helpt om de cloudy energy die vrijkomt te verwijderen.

Je kiest, zeker in het begin van de training, altijd voor de voedende of creatieve cyclus. Later ga je meer afwisselen met beide keuzes. Je zou bij grote emotionele ontreddering ook als beginner kunnen kiezen voor de kalmerende ofwel controlerende cyclus. Het maakt inderdaad weinig uit met welk orgaan je begint. Het gaat tenslotte om een eeuwigdurende cyclus. Zelf houd ik ervan om te beginnen met de nierklank, omdat er altijd kleine en subtiele onveiligheidsemoties in en rond de nieren zitten. Door daar te ontkrampen zie je meteen een hele mooie invloed ontstaan op andere organen. Mijn lerares Annette Derksen indertijd hield weer meer van beginnen met de Long-klank. Dat gaf om te beginnen ruimte. En ze hield er ook van om op die manier te eindigen met de Milt-klank, wat een mooi evenwicht geeft. Je kunt ook beginnen met het orgaan waarbij je vermoedt dat het wat onder spanning staat. Of je kunt in de herfst beginnen met de Long-klank en in de lente met de Hout-klank. Voordat je te veel gaat zoeken naar variaties, zoals ik hierboven schets, is het wel verstandig om eerst een tijdje een vaste vorm te trainen. Mijn advies is dan te beginnen met de Nier-klank.

Je vraag is helaas niet eenduidig te beantwoorden. Er is geen juiste volgorde van oefeningen. Het gaat erom dat je zelf leert luisteren naar je innerlijk verlangen om zelf te gaan trainen. Zoek een aantal oefeningen uit die je blij maken en maak die stap voor stap eigen. En pak er op een gegeven moment weer een andere oefening bij.

Alle verschillende oefeningen en meditaties kunnen voor iemand een startpunt zijn, waarbij de Helende Klanken er echt toe doen. Alle IJzeren Hemd technieken zijn ook altijd goed om te trainen. Maar nogmaals: vind je eigen weg.

Schuldgevoel is wat we noemen een 'samengestelde emotie'. Ze begint meestal vanuit de milt. Om schuldgevoelens te laten ontstaan is een keten aan emoties nodig. In elk orgaan is er een beweging gaande tussen de verschillende spanningsvelden, zoals vertrouwen en piekeren in de milt. Als dit in balans komt ontstaat de 'Teh' ofwel deugd, in het geval van milt eerlijkheid. Schuldgevoelens komen voort uit het samenspel van bewegingen van alle organen, in combinatie met gedachten. Vanuit verwarring kunnen er dan onterechte schuldgevoelens ontstaan. Naarmate 'ruimtelijk inzicht' zich beter ontwikkelt kunnen er ook terechte schuldgevoelens ontstaan. Met die 'samengestelde emoties' gaan we later in de Parelbewustzijn modules nog intensief werken.

Vanzelfsprekend zijn de hersenen ook van vitaal belang. De schedelholte is gevuld met een complexe verzameling kleine en grotere organen, klieren en weefsel en is derhalve niet een orgaan. In het taoïsme wordt de opvatting 'Zo buiten, zo binnen' gehanteerd. In de natuur vind je vijf elementen die elk hun verbinding hebben met het Innerlijk Landschap in ons lichaam. Wanneer je naar een schoon lichaam kijkt, van binnen, dan kun je de kleuren die bij de elementen horen ook echt waarnemen. Het bindweefselvlies om de nieren heeft echt een blauwe glans. En evenzo zijn de lever en de galblaas echt een beetje groen. Het hart en het weefsel eromheen is echt rood. En het pneuma, het longvlies, heeft een zilveren glans. De maag en de milt hebben een gele tint. Deze vijf organen worden ook wel de poorten tot het Innerlijk Landschap genoemd en vormen ook weer allerlei verbindingen met de hersenen. Hier gaan we in de Wisdom Chi Kung dieper op in.

We venten niet alleen met de Hartklank, maar ook met de Drievoudige Verwarmer klank. Het venten met de Hartklank heeft een kalmerende, reinigende en verkoelende werking. Het venten met de Drievoudige Verwarmer klank heeft een subtiel, verfijnend, reinigend effect. Meestal venten we 2 keer met de Hartklank, en 1 keer met de Drievoudige Verwarmer klank, maar je kunt er ook mee variëren.